Hoe kan je effectief communiceren met de school van je hoogbegaafde kind?

Hoe communiceer je met de leerkracht van je hoogbegaafde kind?

Veel ouders van hoogbegaafde kinderen, maar vaak ook de leerkrachten, klagen over een gebrekkige communicatie met school. Daardoor ontstaan frustraties, wrijvingen en dikwijls ook misverstanden. Communicatie met school die goed wordt aangepakt, voorkomt problemen of zorgt ervoor dat probleemgedrag, leerproblemen of problemen door verveling vlugger en efficiënter worden aangepakt.

Heel wat ouders van hoogbegaafde kinderen botsen met de leerkracht van hun kinderen wanneer ze voor de zoveelste keer op gesprek gaan op school. Er zijn dan ook heel wat factoren die ervoor kunnen zorgen dat de communicatie tussen beide partijen scheef loopt.

Onbegrip

Als ouder van een hoogbegaafd kind heb je waarschijnlijk al heel wat gelezen over cognitieve begaafdheid waardoor je een, soms al ruime, kennis hebt opgebouwd, kennis die de leerkracht veelal ontbeert. Je moet als ouder weten dat onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen nog steeds geen verplichte lesstof is in de lerarenopleiding. Veel ouders voelen schroom om deze informatie te delen en denken dat de leerkracht hen dit niet in dank zal afnemen. Nochtans zouden scholen er goed aan doen deze belangrijke informatiebron niet te negeren.

Door je ervaring met je eigen kind(eren) herken je al heel vroeg de signalen wanneer het opnieuw de verkeerde kant dreigt op te lopen bij je kind. Dikwijls zijn dit zo’n subtiele signalen die door anderen nog helemaal niet opgemerkt worden. Bijgevolg zal de leerkracht eerder terughoudend zijn wanneer je opnieuw aan zijn of haar deur aanklopt omdat je buikgevoel opnieuw spreekt.

Sommige kinderen gedragen zich thuis ook nog eens helemaal anders dan op school, waardoor het lijkt alsof je over een ander kind aan het praten bent. Dit verschil in school- en thuissituatie zorgt er ook voor dat de leerkracht niet dezelfde signalen waarneemt als jullie thuis waardoor er onbegrip optreedt.

Door de nauwe band die je hebt met je kind en doordat je vaak al een moeilijke periode achter de rug hebt, kan het daarenboven gebeuren dat je bij een oudercontact ook nog eens behoorlijk emotioneel reageert wanneer de leerkracht aangeeft dat je kind moeilijk gedrag vertoont of wanneer je zelf merkt dat het zich ongelukkig voelt of reeds aan het onderpresteren is.

Het gesprek dat ouders en leerkrachten als het moeilijkst ervaren, is het allereerste gesprek waarin de vermoedens worden uitgesproken. Wanneer de ouders vermoeden dat hun kind hoogbegaafd is, trachten ze dit aan te kaarten bij de nietsvermoedende leerkracht in de hoop dat die hen hierin bijtreedt. Ook het omgekeerde kan het geval zijn wanneer de leerkracht een vermoeden heeft, maar de ouders hiervan nog niet op de hoogte zijn en het soms niet eens geweten willen hebben. Jammer genoeg heb je dan ook nog eens de situatie waarbij ouders en leerkracht bij het kind wel een probleem zien maar hierbij niet aan hoogbegaafdheid denken, maar dat is dan weer een ander thema (zie ADHD, ASS,…).

Het is goed om te beseffen hoe communicatie helemaal vervormd kan worden door je eigen brein. Hoogopgeleide ouders hebben niet steeds dezelfde achtergrond als de leerkracht en kijken vanuit een ander perspectief naar het kind. Tracht je dus vooral in te leven in de ander, vanuit zijn oogpunt of leefwereld en heb begrip en respect voor wat hij of zij zegt. Tracht samen te werken met als gemeenschappelijk doel het welzijn van je kind.

Aanpak schoolgesprek

Om conflicten en misverstanden door verschillende verwachtingspatronen te vermijden is het goed om de school in een zo vroeg mogelijk stadium te betrekken en te gaan samenwerken. Het is aan te bevelen om contact te blijven houden tussen leerkracht en ouders zodat een soort bondgenootschap ontstaat die het welbevinden van het hoogbegaafde kind vooropstelt. Hieronder vind je tips voor een goede communicatie tijdens een oudergesprek op school:

• Schrijf op wat je als ouder hoopt te bereiken bij een gesprek, maak een lijstje met je zorgen;
• Toon begrip voor de gevoelens én het standpunt van de leerkracht over de situatie;
• Geef geen schuld aan elkaar;
• Beschouw het probleem als een gezamenlijk probleem, waar je samen wilt aan werken;
• Begin bij nieuwe informatie met dat wat aansluit bij de waarnemingen van de leerkracht en vertrek van daaruit;
• Sta open voor nieuwe informatie, wees nieuwsgierig en open zonder vooroordelen;
• Wees je ervan bewust dat een extern deskundige (psycholoog, HB-adviseur) heel bedreigend kan overkomen bij leerkrachten;
• Probeer een stapsgewijze aanpak die realiseerbaar is en wees tevreden met elk klein stapje;
• Probeer tot overeenstemming te komen over het plan van aanpak of tenminste een deel ervan;
• Geef jezelf de tijd om er opnieuw over na te denken indien er geen overeenstemming bereikt wordt;
• Betrek de zorgcoördinator, directie of CLB-medewerker erbij als die jou van steun kan dienen;

En als het écht niet lukt, weet dan wanneer je moet opgeven! Misschien leer je je kind dan met de situatie omgaan, zorg je voor een time-out voor je kind, kan het misschien naar een andere klas of kijk je best uit naar een andere school…

Deze tips gelden evengoed omgekeerd, vanuit het standpunt van de leerkracht bekeken!

Communicatiemodel

Dat er misverstanden en conflicten kunnen optreden bij een gesprek lijkt ergens maar logisch zodra je begrijpt hoe communicatie vervormd wordt door ons eigen brein. Iedereen heeft een eigen model van de wereld. Wanneer iets gebeurt, dan ontvang je dat via zintuiglijke kanalen (visueel, auditief, kinesthetisch, olfactorisch en gustatief). Elk heeft een eigen voorkeurskanaal voor het opnemen van prikkels, wat dus anders kan zijn dan bij je gesprekspartner. Deze prikkels worden op hun beurt nog eens door iedereen anders verwerkt in het brein.

Woorden worden weggelaten, beelden worden vervormd, er wordt van alles veralgemeend, en dit alles gaat nog eens door een saus van je eigen taal, herinneringen, beslissingen, waarden en normen en je overtuigingen. Zaken die opnieuw anders zijn bij je gesprekspartner. Deze verwerking wordt dan bijkomend beïnvloed door je stemming, je gevoelswereld die op zijn beurt afhankelijk is van je lichaamshouding. Dit gehele systeem geeft uiteindelijk als resultaat een bepaald gedrag, een gedrag dat voor je gesprekspartner opnieuw een externe gebeurtenis is waar het systeem weer in gang wordt gezet enzovoort.

Iedereen heeft dus een totaal ander model van de wereld, maakt zijn eigen persoonlijke kaart van de wereld. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ouders en leerkrachten soms niet op eenzelfde lijn communiceren. Ook de leerkracht ziet de wereld door andere ogen.

Gesprek met school? Onze coaches kunnen je helpen!

Het is niet makkelijk als ouder goede beslissingen te nemen op schools gebied. Je wordt vaak overspoeld door emoties als het gesprek om jouw hoogbegaafde zoon of dochter gaat en dan is het lastig om rationeel te blijven in het gesprek. Wij raden je aan om je te laten adviseren door aan van de coaches van Hoogbloeier®. Zij kunnen mee naar school gaan en zo mee helpen een eventuele beslissing te funderen.

In de lijst van partners vind je hun aanbod onder hun naam. Zoek naar een coach dicht bij je in de buurt die schooladvies in zijn aanbod heeft en contacteer hem of haar gerust voor een intakegesprek.

Copyright © 2023 dr. Sabine Sypré, Hoogbloeier® cvba – Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit artikel mag worden verveelvoudigd, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. Online delen mag mits vermelding van auteur en link naar dit artikel.